Już niebawem, bo 24 grudnia 2024 papież Franciszek zainauguruje w Watykanie Rok Jubileuszowy nazywany inaczej Rokiem Świętym.

Na stronach Starego Testamentu znajdziemy wzmianki, z których jasno wynika, że już naród żydowski obchodził Rok Święty jako rok występujący po siedmiu pełnych latach szabatowych (i tak na przykład 50. rok był obchodzony właśnie jako Rok Święty). Każdorazowo, ten wielki jubileusz był ogłaszany przez dźwięk rogu i to właśnie od nazwy tego rogu wywodzi się popularne dziś określenie „jubileusz”.

Tradycja Roku Świętego w Kościele chrześcijańskim pojawiła się w roku 1300, kiedy to papież Bonifacy VIII jako pierwszy podjął decyzję o jego ogłoszeniu. Początkowo taki Święty Jubileusz miał być obchodzony co 100 lat, ale w związku z petycją Rzymian, papież Klemens VI w roku 1342 okres ten skrócił do 50 lat. Decyzją papieża Pawła II okres pomiędzy jubileuszami został z kolei skrócony do lat 25 i ten stan rzeczy funkcjonuje do dziś. W literaturze przedmiotu możemy też spotkać się z określeniem „Zwyczajny Rok Jubileuszowy”. Określenie zwyczajny wynika z regularności: co 25 lat. Na przestrzeni wieków papieże ogłaszali dodatkowo tzw.  „Nadzwyczajny Rok Jubileuszowy” związany z konkretną i nadzwyczajną z punktu widzenia historii Kościoła rocznicą. Taki Nadzwyczajny Rok Jubileuszowy obchodziliśmy np. w 2015 decyzją obecnie urzędującego papieża Franciszka. Wiadomo już, że rok 2033 będzie takim Nadzwyczajnym Rokiem z uwagi na upływ 2000 lat od męki, śmierci i zmartwychwstania Chrystusa.

Jak to będzie wyglądało w naszej diecezji?

Najbliższy Zwyczajny Rok Jubileuszowy rozpocznie się, jak było wyżej wspomniane, 24 grudnia br. otwarciem Drzwi Świętych w Watykanie. Natomiast w niedzielę, 29 grudnia br., w święto Świętej Rodziny inauguracja Roku Świętego będzie celebrowana w poszczególnych diecezjach, w tym w diecezji rzeszowskiej.

Ryt inauguracyjny został w naszej diecezji podzielony na trzy etapy. Pierwszy etap to zgromadzenie w jednym z kościołów. W naszej diecezji będzie to akademicki kościół św. Jadwigi Królowej przy al. Rejtana w Rzeszowie o godzinie 11:15. Tam będzie miała miejsce liturgia rozpoczęcia z odczytaniem fragmentu papieskiej bulli Spes non confundit. Następnie odbędzie się uroczysta procesja ulicami miasta i przejście do kościoła katedralnego.

Podczas procesji będą niesione trzy ważne i szczególne znaki: ewangeliarz, świeca jubileuszowa i krzyż, który w naszej katedrze zostanie umieszczony obok ołtarza. Na progu drzwi katedry biskup podniesie krzyż wzywając wiernych do oddania czci „drzewu, na którym zawisło Zbawienie świata”. Po symbolicznym przejściu przez drzwi, procesja zatrzyma się przy chrzcielnicy. Jest to moment, w którym odwołujemy się do chwili chrztu świętego przez symboliczne pokropienie wodą. Punktem kulminacyjnym całej liturgii rozpoczęcia Roku Jubileuszowego będzie wspólna Eucharystia.

Serdecznie zapraszam wszystkich w niedzielę, 29 grudnia 2024 r. na godz. 11:15 do kościoła akademickiego św. Jadwigi przy al. Rejtana na celebrację inauguracji Roku Jubileuszowego w naszej diecezji.

Rok Jubileuszowy to czas szczególnej łaski dla wiernych, to także szansa uzyskania odpustu zupełnego związanego z nawiedzeniem kościołów jubileuszowych. Dekretem Biskupa Rzeszowskiego Jana Wątroby w naszej diecezji zostało ustanowionych 25 kościołów jubileuszowych.

Pamiętajmy, że podstawową łaską, związaną z ustanowieniem Roku Jubileuszowego jest odpust zupełny. Można go uzyskać pod określonymi warunkami. Są to: stan łaski uświęcającej i brak jakiegokolwiek przywiązania do grzechu, komunia święta i modlitwa w intencjach Ojca Świętego. Do tych podstawowych warunków dochodzi jeszcze tzw. dzieło jubileuszowe. Pod tym określeniem rozumieć należy każdą z trzech wymienionych niżej aktywności (oczywiście dla uzyskania odpustu wystarczy jedno z tych dzieł). Pierwsza to pielgrzymka do miejsca jubileuszowego, czyli kościoła jubileuszowego. Drugie dzieło to samo tylko nawiedzenie wskazanego kościoła, powiązane z modlitwą i czasem poświęconym na adorację. Trzecie to dzieła miłosierdzia i pokuty, czyli udział w misjach, rekolekcjach, spotkaniach formacyjnych, odwiedzenie i poświęcenie czasu braciom znajdującym się w potrzebie, w trudnej sytuacji (chorym, więźniom, samotnym, osobom starszym i niepełnosprawnym) oraz każde działanie wyrażające ducha pokuty (np. post czy wstrzemięźliwość). Jak podkreśla papież Franciszek - przy okazji postu ważne jest przekazanie wsparcia materialnego ubogim.

Reasumując, aby uzyskać odpust jubileuszowy należy spełnić podstawowe warunki i jedno z dzieł jubileuszowych (pielgrzymka/nawiedzenie/dzieło miłosierdzia lub pokuty).

Nowością, a zarazem niezwykłą łaską, związaną z Rokiem Jubileuszowym 2025 jest możliwość uzyskania odpustu zupełnego dwukrotnie w jednym dniu. Ten drugi odpust musi być jednak ofiarowany za dusze zmarłych po powtórnym przyjęciu komunii świętej w danym dniu. Jest to też związane z koniecznością uczestniczenia przez daną osobę w całej Mszy Świętej, gdyż tylko wówczas może ona przyjąć po raz drugi Ciało Chrystusa. To dublowanie łaski odpustowej, jak można by określić przywilej dwukrotnego przyjmowania Chrystusa do serca w danym dniu i związana z tym pomoc naszym kochanym zmarłym zasługuje na specjalne podkreślenie i wymaga ze strony kapłanów szczególnej uwagi. To ich rolą jest zachęcanie wiernych świeckich do korzystania z tych niezwykłych okazji, aby czas Roku Świętego nie został bezpowrotnie zmarnowany.

Jak podkreślał już wielokrotnie papież Franciszek wiara to pielgrzymowanie. Każdy, kto wierzy w rzeczywistości pielgrzymuje. Nasze życie jest pielgrzymką i w tej pielgrzymce ma nam towarzyszyć nadzieja, która zawieść nie może, bo ma swe źródło w miłości Boga, w Jego nieograniczonym miłosierdziu. W tym kontekście nie dziwi fakt, że za hasło całego Roku Jubileuszowego przyjęto słowa: „Pielgrzymi nadziei”.

Jako chrześcijanie jesteśmy pielgrzymami, kierujemy się nadzieją, ale jesteśmy równocześnie powołani do tego, żeby tę nadzieję przekazywać innym. W tym duchu przeżywać mamy cały Rok Jubileuszowy. A skoro w centrum naszej uwagi ma być pielgrzymka, to zachęcamy do jak najliczniejszego pielgrzymowania. Postarajmy się w parafiach o odrodzenie pieszej formy pielgrzymowania. Doskonałą ku temu okazją będzie organizacja przez konkretną parafię pielgrzymki do wskazanego kościoła jubileuszowego. Coraz większą popularnością cieszą się dziś tzw. pielgrzymki hybrydowe. Parafia może zorganizować pielgrzymkę, w której jedni wierni pielgrzymują pieszo, inni przyjeżdżają rowerami albo samochodami i wszyscy razem spotykają się w kościele jubileuszowym na wspólnotowej Eucharystii. Ta propozycja została omówiona na spotkaniu z księżmi dziekanami. Apel dotyczył organizacji pielgrzymki przez każdą z parafii naszej diecezji w ramach tego konkretnego Roku Jubileuszowego. Zachęcamy, by pielgrzymka odbyła się do kościoła jubileuszowego i była połączona z uczestnictwem w nabożeństwie pokutnym, z możliwością indywidualnej spowiedzi i wspólną Eucharystią. Niezmiennie zachęcamy także do organizowania wydarzeń kulturalnych, takich jak koncerty, festyny, wykłady, podkreślające wyjątkowość tego świętego czasu. Ważnym jest, aby tym Rokiem Jubileuszowym faktycznie i dogłębnie żyć, jako współcześni „pielgrzymi nadziei”.

Ks. dr Rafał Flak

Dyrektor Wydziału Duszpasterskiego

Kurii Diecezjalnej w Rzeszowie